Centrumvisie
Het gaat weliswaar relatief goed met het centrum van Uden, zeker in vergelijking met andere gemeenten. Maar is dat over tien jaar ook nog zo? Koopgedrag, belevings- en woonbehoeften veranderen. De kunst is om daar op tijd op in te spelen en te zorgen dat ons centrum toekomstbestendig is. Voor het Udense centrum betekent dat vooral dat we moeten bedenken hoe we kunnen bewegen van niet alleen een place to buy, maar ook een place to be!
Dat kunnen wij als gemeente uiteraard niet alleen. Daarvoor doen we graag een beroep op de expertise van ondernemers, vastgoedeigenaren, bewoners en bezoekers. Maar bijvoorbeeld ook van kennispartners als het INRetail (retailinnovatielabs), Hogeschool Avans en bureau Stad & Co (dat onder andere in Eindhoven succesvolle publiek-private samenwerkingen heeft opgezet). Samen kunnen we dan strategische keuzes maken voor de toekomst, zodat ons centrum dé plek is waar je wilt zijn!
Over het project
We zijn in 2019 gestart met enkele voorbereidende bijeenkomsten en onderzoek. Op de pagina Project Centrumvisie 2019 leest u over het proces en de bijhorende stukken. Ter afsluiting zijn vijf strategische uitgangspunten vastgesteld.
Een toekomstbestendig centrum is:
- Een economisch vitaal centrum.
- Een groen centrum.
- Een levendig centrum/beleving.
- Een toegankelijk centrum.
- Een herkenbaar en onderscheidend centrum.
Deze uitgangspunten zijn in januari 2020 vastgesteld door de gemeenteraad. U kunt de stukken zoals we ze aan de raad hebben voorgelegd, bekijken via de digitale raadsagenda iBabs (agendapunt 6c).
Plan van aanpak 2020
De eerste vier strategische uitgangspunten worden opgepakt in het traject Centrumvisie, het vijfde wordt meegenomen in het project Uden Marketing. Het opstellen van de centrumvisie is als een programma vormgegeven. We onderscheiden een drietal programmaonderdelen (hoofdvragen):
- Wat is een economisch vitaal centrum en hoe komt dit eruit te zien? (dit vraagstuk wordt begeleid door bureau Bro)
- Hoe komt de Markt eruit te zien? (dit vraagstuk wordt begeleid door bureau Stad & Co)
- Wanneer is een centrum levendig en heeft het betekenis? (Stad & Co)
De strategische uitgangspunten worden langs deze programmalijnen verder uitgewerkt. Deze programmaonderdelen worden apart van elkaar uitgewerkt, maar wel in onderlinge samenhang, met input vanuit onderzoeken en het voortraject, zoals de Materialenbak (zie hieronder).
Materialenbak
Het participatietraject dat is doorlopen in aanloop naar het vaststellen van de strategische uitgangspunten voor de centrumvisie (in 2019) heeft een schat aan waardevolle informatie opgeleverd. Denk aan concrete ideeën, nieuwe denkrichtingen, logische oplossingen en creatieve invullingen. Ze vormen mooie bouwstenen voor het vervolg. Daarom hebben we ze gebundeld in één document: de Materialenbak. De kaarten in deze Materialenbak dienen als hulpmiddel voor het maken van een verdiepingsslag op weg naar een nieuwe centrumvisie. Daarbij zullen we onderzoeken of de ideeën en inzichten kunnen worden toegepast op specifieke locaties en opgaven in het centrum.
- Materialenbak Centrumvisie Uden (PDF, 14.5 MB)
Programmaonderdeel 1: Wat is een economisch vitaal centrum en hoe komt dit eruit te zien?
We hechten als gemeente veel waarde aan draagvlak voor de te maken keuzes. Voor dit programmaonderdeel schakelen we daarom met name met ondernemers en vastgoedeigenaren in het centrum. Deze zakelijke stakeholders hebben straks immers ook een belangrijke rol om samen met ons de gekozen richting tot uitvoering te brengen. Doel van het participatietraject is onder andere om samen goede afspraken te maken over de invulling van een vitaal centrum en de volgende stappen.
De centrumvisie moet een visie geven op de ontwikkeling van het centrum. Daarbij hoort ook een afweging omtrent omvang, functie en karakter van het Udense centrum. Om die afweging te kunnen maken, moeten we inzicht krijgen in de distributieplanologische mogelijkheden voor retail en horeca. Daarom hebben we bureau BRO gevraagd een marktanalyse uit te voeren, bestaande uit een behoefteonderzoek en een inventarisatie van kansen voor aanbodversterking en kansrijke gebieden. Deze analyse vormt een goede basis om met elkaar aan de slag te gaan.
Het eindresultaat van dit traject is straks een advies aan de gemeenteraad, als input voor de besluitvorming over de hoofdvraag: Wat is een economisch vitaal centrum en hoe komt dit eruit te zien?
Stand van zaken programmaonderdeel 1
Inmiddels (najaar 2020) is dit programmaonderdeel op stoom. De eerste participatiesessies met de zakelijke stakeholders hebben plaatsgevonden.
Programmaonderdelen 2 en 3: Hoe komt de Markt eruit te zien en wanneer is een centrum levendig en heeft het betekenis?
Deze twee programmaonderdelen zijn inmiddels uitgewerkt in vier onderdelen:
- Werksessies met Team Uden Centrum (zie toelichting bovenaan deze pagina) om een advies te ontwikkelen voor de Markt en een advies voor een levendig centrum met betekenis;
- Een experiment: een tijdelijke nieuwe inrichting van de Markt op basis van het ontwikkelde advies voor de Markt dit (is optioneel en tevens uit te voeren als losstaande module);
- Collegebijeenkomsten;
- Raadsinformatiebijeenkomsten.
Bij de behandeling van de programmaonderdelen 2 en 3 hebben we uiteraard aandacht voor een goede afweging van alle belangen. Ook willen we zorgen dat we de reeds afgeronde participatie zoveel mogelijk benutten en niet overdoen. We kiezen in deze fase voor deze programmaonderdelen daarom voor samenstelling van een adviesgroep met stakeholders die de verschillende belangen goed vertegenwoordigen, genaamd Team Uden Centrum.
- Toelichting op Team Uden Centrum, bijlage Raadsadviesnota (PDF, 39.8 kB)
- Plan van Aanpak Participatie programmaonderdelen 2 en 3 (PDF, 1.1 MB)
Als er tijdens een werksessie gestemd moet worden, bijvoorbeeld op mogelijke scenario’s voor de inrichting van de Markt, dan tellen de stemmen van de deelnemers in dit team met een zakelijk belang voor 50% mee, ongeacht het aantal deelnemende stemmers. Ook de stemmen van de deelnemers met een maatschappelijk belang tellen mee voor 50% (ongeacht het absolute aantal deelnemers). De uitkomsten worden dan ook op deze wijze voorgelegd aan de gemeenteraad. De gedachte daarachter is dat wanneer de zakelijke belangen en de maatschappelijke belangen geen consensus opleveren, de gemeenteraad de belangen zal afwegen. We hopen en zetten natuurlijk in op consensus in het Team Uden Centrum.
Dit is het stappenplan voor deze twee programmaonderdelen:
Het eindresultaat van dit traject zijn twee adviezen aan de raad, als input voor de besluitvorming over de hoofdvragen:
- Hoe komt de Markt eruit te zien? Dit is een advies over de toekomstige inrichting en het toekomstige gebruik van de Markt. Het betreft een toekomstbeeld (visie) met keuzes op hoofdlijnen. Onderdeel van dit advies is een wensbeeld: een visueel aantrekkelijke schets van het gekozen toekomstbeeld voor de Markt. De praktische uitwerking van het advies volgt in een latere fase, na vaststelling van de centrumvisie.
- Wanneer is een centrum levendig en heeft het betekenis? Dit is een advies over het komen tot een levendig centrum met betekenis. Daarin zullen elementen uit het participatietraject voor de Markt worden meegenonen, evenals uit het marktonderzoek met bijbehorend participatietraject en de Materialenbak. Als het experiment op de Markt plaatsvindt, leidt dit mogelijk ook tot inzichten die relevant zijn voor de rest van het centrum. Op basis daarvan kan het advies voor het centrum verder worden.
Stand van zaken programmaonderdelen 2 en 3
Als uitwerking van ‘stap 1 Kaders’ (zie stappenschema hierboven) heeft het college inmiddels (november 2020) de kaders en uitgangspunten vastgesteld voor Team Uden Centrum. Het college wil graag ook met de raad hierover in gesprek, zodat het college de feedback van de raad ook aan de voorkant mee kan geven aan Team Uden Centrum. Dit onderwerp is geagendeerd voor de raadsinformatiebijeenkomst van 10 december 2020.
- Kaders en uitgangspunten voor Team Uden Centrum (PDF, 3.5 MB)
Ook ‘stap 2: Voorbereiding Team Uden Centrum’ (zie stappenschema in afbeelding hierboven) is gezet. De adviesgroep met stakeholders is als volgt samengesteld:
| Vertegenwoordiging van zakelijk/economisch belang | Vertegenwoordiging van maatschappelijk belang |
|---|---|
| 1 persoon namens de horeca (Huvo) | 1 persoon namens het gebiedsplatform Centrum |
| 1 persoon namens de centrumondernemersvereniging (UCO) | 1 persoon namens de Adviesraad Sociaal Domein |
| 1 persoon namens de Marktadviescommissie (MAC) | 1 persoon namens de cultuursector |
| 1 persoon namens UOV/De Kring | 1 persoon namens het Fietsforum |
| 1 persoon namens de evenementensector (CV Knoerissen) | 1 persoon namens Udenaar de Toekomst |
| 1 persoon namens de kermisexploitanten | 5 individuele aanmeldingen, waaronder 2 centrumbewoners en 3 bezoekers |
| 1 persoon namens het belang van vastgoedeigenaren | |
| 3 individuele aanmeldingen (ondernemers), waaronder een horecaondernemer en vastgoedondernemer. | |
| Totaal: 10 | Totaal: 10 |
Verder bestaat het team uit 6 vrouwen en 14 mannen, in de leeftijd van 16 tot 75 jaar. Zie ook: Team Uden Centrum gaat aan de slag (persbericht)
Een eerste (kick-off) bijeenkomst van Team Uden Centrum staat gepland op 25 november. En een tweede op 9 december 2020. Achtergrondinformatie:
- Raadsinformatienota vervolgtraject Centrumvisie (PDF, 120.6 kB)
- Raadsinformatienota kaders en uitgangspunten team Uden Centrum (PDF, 112.4 kB)
- Kaders en Uitgangspunten Team Uden Centrum (PDF, 3.5 MB)